MENILAI HUBUNGAN ANTARA JANTINA, UMUR DAN KEMURUNGAN DENGAN PENCAPAIAN AKADEMIK PELAJAR SEKOLAH MENENGAH DI NIGERIA

 1.0        Pengenalan

Pendidikan merupakan alat penting untuk pembangunan dalam sesebuah Negara di dunia ini. Kegagalan salah satu masalah besar kepada keluarga, masyarakat dan Negara. Kajian oleh pertubuhan Pendidikan Sanandaj (2007) melaporkan 27% daripada pelajar-pelajar  sekolah menengah mempunyai masalah akademik. Di samping itu, Hamidin (2006) menunjukkan bahawa USD 50 juta di perlukan untuk menyelesaikan masalah kegagalan akademik akademik di barat Azerbaijin Wilayah di Iran.

Banyak faktor yang mempengaruhi pencapaian akademik, salah satunya ialah kemurungan. Kemurungan dikatakan  mempunyai hubungan dengan pencapaian akademik seseorang pelajar. Menurut Busari (2012), Indeks kemurungan adalah  kesedihan yang berterusan, kehilangan semangat (jati diri), perasaan kehilangan harga diri dan perasaan kehilangan kepentingan diri  dalam aktiviti harian. Kajian menunjukkan  bahawa kemurungan mempunyai kesan yang negatif kepada pencapaian akademik. Kajian oleh Lewinsohn,Rohde, dan Seeley  (1998) menunjukan bahawa kadar kemurungan seumur hidup meningkat kepada 14% untuk remaja yang berusia 15 hingga 18 tahun berbanding  hanya  3% sahaja semasa mereka zaman kanak-kanak.

Setiap saat, 3% hingga 8% menghadapi gangguan kemurungan utama (MDD) dan kadar ini mengatasi kadar gangguan penyakit  asma sebagai penyakit paling kronik dalam kumpulannya (Jackson, dan Lurie, 2006).

Menurut Zalsman, Brent, dan Weersing  (2006) menyatakan bahawa belia yang tertekan adalah berisiko untuk menghadapi masalah tingkah laku, gangguan personaliti, penyalahgunaan dadah, obesiti, konflik interpersonal, hubungan sosial yang tidak memuaskan, tahap pendidikan dan pekerjaan yang kurang memuaskan.

2.0  Penyataan Masalah Kajian

            Menurut Airaksinen, Wahlin, Forsell dan Larsson (2006) mendapati bahawa kemurungan mempunyai kesan ke atas prestasi memori di kalangan responden. Selain itu, Pine, Lissek, Klein et al. (2004) menunjukkan bahawa terdapat hubungan yang signifikan antara prestasi ingatan, umur dan jantina. Data daripada kajian mereka menunjukkan bahawa terdapat hubungan yang signifikan antara prestasi memori dan kemurungan utama (F (2,351) = 3,3; p <.05), keputusan ini menunjukkan bahawa kemurungan menurun akan menyebabkan prestasi memori juga akan menurun. Park, Goodyear dan Teasdle (2002) pula  mendapati kemurungan yang terjejas akan menjejaskan kapasiti  memori di kalangan remaja. Di samping itu, Mowla, Ashkani, Ghanizadeh, Dehbozorgi, Sabayan dan Choherdri (2007) menunjukkan bahawa prestasi memori, melalui sub-ujian Memori Wechsler Skala-III, ada kaitan dengan kemurungan.

Torzandjani (2006) mendapati bahawa kemurungan memberi kesan daripada sebahagian memori seperti kawalan minda, memori visual dan pembelajaran persatuan. Ia bermakna bahawa kemurungan menjejaskan perhatian dan penumpuan seseorang. Untuk menghuraikan proses ini, teori pemprosesan maklumat (Atkinson dan Schifrin, 1968) digunakan untuk menjelaskan kesan kemurungan ingatan. Menurut teori ini, apabila tumpuan dan perhatian yang terjejas, ingatan jangka pendek tidak dapat memindahkan maklumat kepada memori jangka panjang. Seperti yang disebutkan di atas, kemurungan menghalang pemindahan maklumat daripada ingatan jangka pendek ke memori jangka panjang. Jadi, Sharifi (2001) menunjukkan bahawa pelajar sekolah tinggi di Sanandaj didapati 17%, mengalami masalah kemurangan  yang teruk,  44 % kemurungan sederhana dan 17% kemurungan ringan . Seperti yang disebutkan di atas, kemurungan menjejaskan pencapaian akademik. Menurut Chen dan LI (2000), remaja yang  terdedah kepada  kemurungan akan menyebabkan kemunduran pelajaran (Osiki dan Busari

2002). Dengan menggunakan maklumat berdasarkan model peruntukan sumber berkesan juga mendapati  perasaan tertekan pada kognisi dengan gejala kemurungan adalah kecenderungan nebghadapi masalah gangguan untuk menumpukan perhatian mereka kepada sesuatu perkara, pemikiran yang tidak relevan, menjejaskan ingatan & pemikiran (kognitif) pelajar dan seterusnya membawa kepada perhatian kegagalan akademik (Busari dan Uwakwe 2001). Sebagai contohnya, Frojd et al. (2008) melaporkan kemurungan menjejaskan fungsi kognitif , blok sumber kognitif dan juga prestasi akademik  (Busari dan Eniola 2008). Ini menunjukkan kemurungan boleh mengganggu tumpuan dan perhatian dalam pembelajaran seseorang pelajar serta menyebabkan prestasi akademik menjadi lemah. Kajian  menunjukkan, bahawa tekanan perasaan yang negatif berkaitan dengan prestasi akademik. Petunjuk kemurungan di kalangan remaja termasuk paras keresahan, perasaan rendah diri, perasaan kritikan diri yang  tinggi dan defisit kemahiran sosial (Beasly dan Beardslee, 1998). Remaja yang mempunyai gaya pemikiran yang negatif akan  menjerat diri mereka sendiri dan masa depan mereka. Ini  mengakibatkan mereka berkecendungan untuk  nendapat risiko gangguan kemurungan utama (MDD) (Jeffrey, Sava, dan Winters, 2005).

Selain itu, orang-orang yang tertekan dengan dan tanpa memori aduan mempunyai skor yang lebih rendah pada Memori Wechsler Skala-III daripada kumpulan kawalan. Tambahan pula, roping dan Cogin (1993) mendapati bahawa kemurungan mempunyai kesan ke atas disfungsi ingatan, terutama di kalangan orang dewasa yang lebih tua. Begitu juga, An de Decker, Hermans, Raes dan Eelen (2003) menunjukkan bahawa kemurungan, kebimbangan, bimbang, kekecewaan, atau tekanan subjektif, ketara berkaitan dengan mendapatkan semula kenangan tertentu. Juga, Afshar (2004) mendapati bahawa min memori yang telah diukur oleh Wechsler

Memori Skala-3rd Editions (WMS-III) dalam tertekan, Alzheimer dan kumpulan normal adalah 47, 37 dan 55 masing-masing.

Fergusson dan Horwood (1997) dalam kajian mereka dengan 1000 responden berusia antara 8-18 tahun di New Zealand melaporkan bahawa terdapat perbezaan sekolah pencapaian antara lelaki dan perempuan. Kajian mereka mendapati bahawa lelaki mendapat  skor yang lebih rendah berbanding perempuan dalam semua ujian standard. Linver et al. (2002) dalam kajian mereka ke atas 1821 responden di kalangan remaja dari Amerika Syarikat, mendapati bahawa perempuan mempunyai gred yang lebih tinggi berbanding  lelaki.

Anne Rampacher dan Peterson (1999) menunjukkan umur mempunyai kesan ke atas pencapaian akademik di kalangan pelajar. Ramai penyelidik mendapati bahawa sebahagian  besar di kalangan pelajar di Nigeria gagal dalam akademik dan ada yang cuba untuk mencari sebab-sebab di sebalik kadar kegagalan yang membimbangkan itu.

Berdasarkan  permasalahan yang telah dikemukakan di atas, mencetuskan  idea kepada penyelidik untuk membuat kajian  tentang  hubungan antara jantina, umur, kemurungan dan prestasi akademik di kalangan remaja di Nigeria. Tajuk jurnal ini ialah “Menilai  Hubungan antara Jantina, Umur, Kemurungan dan Prestasi Akademik di kalangan Remaja. Kajian ini dibuat oleh Busari, A.O. dari  Federal College of Education (sp) Oyo, Nigeria.

3.0  Objektif Kajian

Secara khusus objektif kajian ini adalah untuk :

1. Tujuan utama kajian ini adalah untuk mengkaji hubungan antara kemurungan dan pencapaian akademik di kalangan remaja.
2. Mengkaji hubungan antara jantina dengan pencapaian akademik di kalangan remaja.
3. Mengkaji hubungan antara umur  dengan pencapaian akademik di kalangan remaja.

4.0   Persoalan Kajian

Daripada objektif  kajian yang  dinyatakan , persoalan kajian adalah seperti berikut :

                    i.            Adakah terdapat hubungan yang signifikan antara kemurungan dengan pencapaian akademik remaja?

                  ii.            Adakah terdapat hubungan yang signifikan antara jantina  dengan pencapaian akademik remaja?

                iii.            Adakah terdapat hubungan yang signifikan antara umur dengan pencapaian akademik remaja?

5.0   Hipotesis Kajian

Ho1 : Tidak terdapat hubungan yang signifikan antara kemurungan dengan pencapaian

         akademik  remaja.

Ho2 :  Tidak terdapat hubungan yang signifikan antara jantina  dengan pencapaian akademik

           remaja.

Ho3 : Tidak terdapat hubungan yang signifikan antara umur dengan pencapaian akademik

         remaja.

6.0   Kaedah Kajian

Kajian ini telah dijalankan ke atas sampel yang dipilih secara rawak ke atas   1200 pelajar remaja (600 lelaki dan 600 perempuan) dalam usia berkisar 15-19 tahun di Selatan Barat Nigeria. Instrumen yang digunakan untuk pengumpulan data adalah Inventori Kemurungan Beck (21 item BDI). Analisis data dilakukan dengan mengunakan kaedah  analisis deskriptif ( mod, peratusan, min dan sisihan piawai) serta  korelasi Pearson dan ujian-t.

7.0              Hasil Kajian ( Interprestasi data)

      i.            Jadual 1 menunjukkan  bahawa bilangan responden dalam kajian semasa termasuk 600 (50%) lelaki dan 600 (50%) perempuan. Lingkungan umur responden adalah 15-19 tahun dan sampel dibahagikan kepada tiga umur kategori: 45.3% berumur 15-16 tahun, 36.6% berumur 17-18 dan kumpulan terakhir, 18.1% berumur 19 tahun. Daripada responden 5.8% melaporkan prestasi akademik mereka kurang daripada 39, manakala 43%, 25.3% dan 25.8% daripada mereka dilaporkan prestasi akademik mereka untuk menjadi 40-49, 50-69 dan lebih daripada 70 masing-masing. Di samping itu, hasil kajian menunjukkan bahawa 67,91% daripada responden adalah normal (tidak tertekan) , manakala 25.8% telah sedikit tertekan, 3.4% adalah sederhana tertekan dan 2.8% mempunyai kemurungan yang teruk.

Jadual 1: Prestasi Akademik dan Kaitannya Dengan Pemboleh ubah Kemurungan, Umur dan

               Jantina

Kemurungan               ≤ 39                 40 – 49             50 – 69             ≥ 70                 Total    %                                                                                                                                                

Peringkat                     n          %             n          %          n         %        n          %                     

Normal ( 0 – 15)                 20           1.7              320          26.7       217         18.08   258       21.5        815        67.9

Ringan ( 16 – 30 )               42           3.5              147          12.3       78           6.5         43        3.6         310        25.8       

Moderate ( 31 – 46 )          8             0.7               21             1.75       6           0.5           6        0.5            41          3.4

Severa ( 47 – 63 )                               0             0.0               28             2.3         3           0.25         3        2.25           34           2.8

Kumpulan Umur

  15 – 16                                               0             0.0             142           11.8        151        12.6        251     20.9         544       45.3

  17 – 18                               9             0.75           225           18.8        156         13.0        49        4.1          439       36.6

  19                                        27           2.3             147            12.3         34           2.8          9      0.75          217      18.1

Gender

Male                                      30           5.0            306            51.0        141          23.5       123      20.5        600    

Female                                  6             1.0            219            36.5        174          29.0         201     33.5       600

               

    ii.            Berdasarkan jadual 2, Korelasi Pearson menunjukkan kemurungan mempunyai hubungan yang signifikan (r = -0.24, p ≤ 0.01) dengan prestasi akademik. Hubungan negatif ini menunjukkan semakin tinggi tahap kemurungan menyebabkan prestasi akademik remaja semakin rendah, sebaliknya semakin rendah tahap kemurungan akan menyebabkan prestasi akedemik remaja semakin tinggi. Hubungan antara kemurungan dan pencapaian akademik adalah lemah.

iii.            Berdasarkan jadual 2, Korelasi Pearson juga menunjukkan umur mempunyai hubungan yang signifikan (r = 0.25, p ≤ 0.01)  dengan prestasi akademik. Hubungan positif ini menunjukkan semakin meningkat umur pelajar, prestasi akademik mereka juga semakin tinggi (baik). Manakala semakin muda ( rendah ) umur seseorang pelajar, semakin rendah prestasi akademik mereka. Hubungan antara umur dengan prestasi akademik adalah rendah. Dapatan kajian ini selari dengan hasil kajian oleh Fergusson dan Horwood (1997) dan Linver et al. (2002) yang mendapati terdapat hubungan yang signifikan  antara umur dengan prestasi akademik di kalangan remaja.

Jadual  2 : Korelasi Pearson Antara Kemurungan (Tekanan) Dengan Pencapaian Akademik

Pemboleh ubah                                                r                                            p      

Kemurungan                                                  - 0.24                                    0.00*

Umur                                                             - 0.25                                    0.00*

*p ≤ .01

iv.             Berdasarkan jadual 3, didapati terdapat hubungan yang signifikan  antara prestasi akademik antara lelaki dan perempuan, (t(1) = -5,51,  p ≤ 0.05). Ini menunjukkan yang signifikan antara lelaki dan perempuan  dalam prestasi akademik remaja di Nigeria. Ujian–t sampel bebas adalah signifikan t (641) = -4.90 , p<.05  secara statistik. Jadi, keputusan ini  berjaya menolak H_o dan menerima HA_. Keputusan Ini menunjukkan terdapat perbezaan antara pencapaian akademik pelajar berdasarkan jantina. Min pelajar perempuan (17.73) lebih tinggi berbanding min pelajar lelaki (16.45) dalam pencapaian akademik.

Jadual 3 : Ujian – t  Antara Pencapaian Akademik  Kemurungan  Dengan   Jantina

Jantina                             n                  min                sp                      t                      p                                                                                                 

Lelaki                         16.45               16.45               2.51                 -5.51               0.00*

Perempuan                  - 0.25              17.73              2.23                            

*p ≤ .05

8.0    Cadangan

Penyelidik mencadangkan bahawa bersama-sama dengan prestasi akademik, kesihatan mental akan dibangunkan dalam persekitaran sekolah menggunakan strategi sokongan seperti pendidikan bimbingan kaunseling dan program pengajaran kemahiran hidup dan psikoterapi.

Selain itu, saya mencadangkan supaya pihak kerajaan mewujudkan satu pusat khas kepada remaja-remaja yang menghadapi masalah kemurungan yang serius. Dimana remaja di pusat tersebut diberi latihan kemahiran bersosial dan  kemahiran menyelesaikan masalah supaya kehdupan mereka tidak terasing daripada dunia sebenar.

9.0   Kesimpulan

Kajian ini telah  membuktikan wujudnya hubungan yang signifikan antara kemurungan, umur dan jantina dengan prestasi akademik di kalangan remaja sekolah menengah. Kemurungan didapati lmempunyai kesan serius terhadap prestasi akademik di kalangan remaja. Ia menurun pencapaian akademik. Ia juga mengurangkan motivasi pelajar yang menyebabkan mereka hilang tumpuan untuk belajar seterusnya membawa kepada kegagalan dalam akademik.

Oleh itu, dicadangkan agar kaunselor di menengah sekolah perlu memainkan peranan penting  dengan memperkenalkan aktiviti pencegahan kemurungan. Kaunseleor sekolah perlu memberi bimbingan untuk mencegah berlakunya kemurungan dengan mengadakan aktiviti  kaunseling secara terancang dan sistematik untuk memperbaiki tahap kemurungan di kalangan pelajar. Bimbingan tersebut akan dapat mengatasi tekan hidup yang ditanggung oleh mereka serta mengajar mereka tentang kehidupan dalam masyarakat melalui teknik terapeutik agar dapat meningkatkan prestasi akademik serta mengurangkan kesan kemurungan dikalangan pelajar sekolah menengah.

BIBLIOGRAFI

Afshar, H (2004). Compression of Memory in depressed, Alzheimer and normal groups, PhD

     Thesis, Iran University of Medical Science and Health Services.

Airaksinen, E, Wahlin, Å, Forsell,Y, Larsson, M (2006). Low episodic memory performance as a

     premorbid marker of depression:  evidence from a 3-year  follow- up. Acta  Psychiatrica

     Scandinavica (Online Early)

Arsaythamby Veloo, Arumugan Raman (2012), Kaedah analisis & interprestasi data, Sintok :

     Penerbitan Universiti Utara Malaysia.

Arsaythamby Veloo, Arumugan Raman (2010), Panduan menganalisis & menginterprestasi   

     data, Sintok : Penerbitan Universiti Utara Malaysia.

Azizi Yahaya ( 2006 ). Menguasai penyelidikan dalam pendidikan: Teori,Analisis &

      Interpretasi Data. Kuala Lumpur: PTS Professional Publishing Sdn Bhd.

Best,J.W. (1981 ). Research in Education. New Jersey: Prentice Hall

Busari, AO, Eniola, MS (2008) The  effects of  therapeutic management  approach on

     depressive symptomatology and cognitive task performance among the physically

     challenged students of rehabilitation centre, Ibadan, Nigeria. The Anthropologist: Int. J.

     Contemporary and Applied Studies on Man. 10(1): 25 -30

Busari, AO, Uwakwe, CBU (2001) The Effects of Stress Inoculation Training Techniques in the

     Management of Worry as a Self-Handicapping Strategy in Intellectual Performance. Nigeria

Cohen,L., Manion,L (1985 ). Research methods in education. London:Croom-Helm.

Groth-Marnat, G (2003). The handbook of psychological assessment. 1st Edn., John Wiley and

     Sons, New York, ISBN: 10: 0471419796, pp: 862.

Hallfors, DD, Waller, MW, Bauer, D, Ford, CA, Halpern, CT (2005). Adolescence, sex and

     drugs or depression. Am. J. Prev. Med., 29: 163-170.

Hamidian, H (2006). Academic failure in Azerbaijan province, Iran, News agency of Islamic

     Republic of Iran.

Lee,Eun Sol,Ronald N. Forthoper,and Ronald J. Lorimor  ( 1989 ). Analyzing complex survey

      data. Thousand Oaks,CA:Sage Publications.

Terry, D (2005), Applied Regression Analysis . London : Thomsons Learning.Inc.

Pengurusan stres dalam kalangan guru besar 

Kestabilan psikologi seseorang mempengaruhi cara mana ia bertingkah laku dan berfikir. Individu yang stabil dalam personaliti akan menghasilkan pemikiran dan tingkah laku yang positif. Kajian ini adalah berkenaan dengan kemahiran mengurus stress dalam kalangan guru-guru besar di daerah Batu Pahat dibandingkan dengan kepuasan bekerja guru-guru besar tersebut. Tiga aspek utama yang dikaji meliputi symptom fizikal, psikologi, dan tingkah laku. Manakala aspek kepuasan kerja dilihat dalam aspek pencapaian, pengiktirafan, kenaikan pangkat, pekerjaan, hubungan interpersonal, gaji, penyeliaan, dan suasana tempat kerja. Seramai 108 orang guru besar sekolah rendah dalam daerah Batu Pahat terlibat dalam kajian ini. Instrumen soal selidik telah dibina berasaskan kepada Stress Symptom Checklist Christine et.al. (2005) dan digunakan sebagai alat pengumpulan data. Dapatan kajian mendapati bahawa tahap stress guru besar adalah berada pada tahap rendah manakala tahap kepuasan kerja mereka berada pada tahap sederhana. Daripada tiga aspek symptom dikaji, symptom fizikal mencatat tahap sederhana, manakala symptom psikologi dan tingkah laku berada pada tahap rendah. Namun begitu terdapat hubungan yang songsang antara stress dengan kepuasan kerja (r = - 0.31). Semakin tinggi tahap stress maka semakin rendah tahap kepuasan kerja guru besar.  Beberapa cadangan dan penambahbaikan juga dibincangkan untuk kajian yang akan datang.

1.0        Pendahuluan

Guru besar merupakan individu yang sangat penting dalam sesebuah sekolah. Justeru itu seseorang guru besar perlulah mereka yang mempunyai kebolehan dan kepintaran bukan sahaja dalam aspek pentadbiran tetapi juga personaliti. Sepanjang masa mereka dikehendaki berhadapan dengan pelbagai tugas yang memerlukan fizikal dan emosional yang kuat. Banyak kajian mendapati bahawa stress kerja boleh menjadi halangan kepada produktiviti kerja yang baik. Sekiranya guru besar tidak mempunyai kepintaran yang seimbang dalam aspek pentadbiran dan juga personaliti mereka tidak akan dapat membawa kejayaan kepada sekolah yang dipimpin.

Kertas kerja ini ditulis berasaskan kepada kajian “Hubungan Di Antara Stress Dengan Kepuasan Kerja Dalam Kalangan Guru-guru Besar Di Daerah Batu Pahat” yang dijalankan oleh Rohana Ahmad (2008). Ianya mengkaji tentang tahap stress di kalangan guru-guru besar dalam daerah Batu Pahat serta kesannya kepada kepuasan kerja mereka terutamanya semasa mentadbir di sekolah.

2.0        Pengurusan Stress dan Kepuasan Kerja

Profesion perguruan merupakan profesion berbentuk perkhidmatan kemanusiaan yang memerlukan komitmen dan penuh tekanan (Chew, 1997). Sebagai guru besar mereka akan sentiasa berhadapan dengan cabaran mentadbir seperti menguruskan kakitangan dan sumber di sesebuah sekolah. Kepelbagaian personaliti, minat dan sikap serta sumber menjadikan tugas mentadbir sesebuah sekolah mencabar. Kajian yang dijalankan oleh Ibrahim (2005) menunjukkan bahawa antara cabaran yang perlu ditangani oleh seseorang guru besar termasuklah membimbing, mengarah kakitangan bawahannya untuk sentiasa meningkatkan kualiti diri.

Bidang perguruan menurut Chew (1997) dipenuhi dengan tugasan termasuk ‘paper work’ berlebihan dank omen-komen daripada masyarakat luar seperti ibubapa. Guru besar dalam hal ini ini berperanan sebagai pemimpin pengajaran dan pemimpin transformatif, yang memerlukan mereka mempunyai kemahiran-kemahiran seperti personal, professional dan sosial. Justeru itu mereka memerlukan ketahanan mental dan fizikal yang tinggi supaya dapat menangani semua cabaran yang dihadapi. Ini bagi mengelakkan perkara-perkara seperti stress berlaku kepada mereka.

Stress menurut Stranks (2005) adalah:

a.         Apa sahaja pengaruh yang dapat mengganggu keseimbangan semulajadi tubuh badan,

b.         Tindakbalas biasa terhadap perubahan persekitaran,

c.          Tindakbalas psikologi kerana kegagalan untuk menanggung masalah-masalah,

d.      Perasaan kelesuan dalam masa yang panjang yang boleh menyebabkan penyakit,

e.          Tekanan dan permintaan berlebihan yang dikenakan kepada seseorang di mana ia melampaui keupayaan mereka untuk menanggungnya,

f.           Keadaan yang terhasil daripada persepsi seseorang kerana ketidakseimbangan di antara kerja, kebolehan, dan keupayaan mereka memenuhi kehendak-kehendak tertentu.

Ianya merupakan keadaan di mana ketegangan berlaku yang dialami oleh seseorang individu yang berhadapan dengan desakan dan permintaan daripada luar. Ketegangan ini akan mencapai tahap optimum apabila desakan dan permintaan tersebut melebihi kapasiti dan keupayaan seseorang individu untuk memenuhinya. Pelbagai kesan boleh ditimbulkan apabila berlakunya ‘mismatch’ antara tuntutan dan desakan daripada luar dengan keupayaan dan kemampuan diri setiap individu.

Stress di tempat kerja umpamanya mempunyai pengaruh yang tinggi terhadap kepuasan dan sikap terhadap kerja. Menurut Ungku Norulkamar et.al. (2005), sekiranya stress tidak dikawal dengan baik ianya boleh mengakibatkan kerosakan bukan sahaja kepada individu tetapi juga kepada organisasi di mana mereka berada. Tahap stress yang terlalu tinggi akan mengganggu system mental dan fizikal individu tersebut. Akibatnya prestasi kerja akan terjejas.

Locke (1976) menjelaskan kepuasan kerja sebagai satu keadaan emosi yang menyenangkan atau positif hasil daripada penilaian terhadap kerja atau pengalaman kerja seseorang. Ianya merujuk kepada darjah keseronokan yang dialami oleh seseorang individu daripada tugas atau kerja yang dilakukan. Dikaitkan dengan situasi sekolah kepuasan kerja lebih merujuk kepada kepuasan yang diukur berdasarkan pencapaian, pengiktirafan, kenaikan pangkat, hubungan interpersonal, dan suasana tempat kerja.

Menurut Maheran (2005), kepuasan kerja bergantung kepada individu. Ia mempunyai pengertian yang subjektif, iaitu bergantung kepada individu-individu tertentu. Faktor-faktor kepuasan kerja juga berbeza mengikut individu. Forsyth (2000) menyatakan bahawa kepuasan kerja banyak dipengaruhi oleh faktor-faktor seperti pengiktirafan, gaji, kenaikan pangkat, penyeliaan, rakan sebaya, suasana tempat kerja dan pencapaian.

3.0        Metodologi

Kajian ini pada asas bersifat deskriptif. Soal selidik digunakan sebagai alat pengumpulan data utama untuk meninjau persetujuan responden berkenaan dengan topik kajian. Pendekatan tinjauan deskriptif digunakan dalam kajian ini kerana mengambil kira ‘nature’ kajian ini iaitu penyelidikan pendidikan. Kajian ini dilakukan di sekolah-sekolah rendah kebangsaan, jenis kebangsaan, Cina dan Tamil, di daerah Batu Pahat, Johor berjumlah 144 buah sekolah. Oleh itu seramai 144 guru besar yang mentadbir sekolah-sekolah tersebut telah dikenalpasti sebagai populasi kajian. Dengan menggunakan pendekatan jadual sampel Krejie & Morgan (1970) seramai 108 orang guru besar telah dipilih sebagai sampel kajian. Mereka telah dipilih secara rawak mudah berdasarkan nama sekolah. Instrument kajian yang digunakan adalah soal selidik yang dibina berdasarkan format Stress Symptom Checklist Christine et.al. (1995). Sebanyak 55 item ditanyakan yang meliputi dua pembolehubah utama iaitu tahap stress dan tahap kepuasan kerja. Tahap stress mengandungi pembolehubah lain iaitu symptom fizikal, psikologi, dan tingkah laku. Manakala pembolehubah stress mengandungi lapan pembolehubah lain iaitu pencapaian, pengkiktirafan, kenaikan pangkat, pekerjaan, hubungan interpersonal, gaji, penyeliaan, dan suasana tempat kerja. Analisis deskriptif dan inferensi telah dilakukan. Analisis min dilakukan untuk melihat kecenderungan responden terhadap pembolehubah-pembolehubah yang diajukan. Analisis ujian T dan ANOVA dilakukan untuk menguji hipotesis yang dibina manakala ujian korelasi Pearson digunakan untuk menguji hubungan antara stress dengan kepuasan kerja. Beberapa cadangan juga dibincangkan.

4.0        Dapatan Kajian dan Perbincangan

Kajian mendapati tahap stress guru-guru besar secara keseluruhan berada pada tahap rendah iaitu 1.51. Jadual 1di bawah menunjukkan tahap stress berdasarkan pembolehubah yang telah diuji iaitu symptom fizikal, psikologi, dan tingkah laku.

Pembolehubah Stress	Nilai Min	Tahap Stress
Symptom Fizikal	2.39	Sederhana
Simptom Psikologi	2.04	Rendah
Symptom Tingkah Laku	1.59	Rendah
JUMLAH	1.51	Rendah

Jadual 1:  Tahap Stres Guru Besar Berdasarkan Min

Berdasarkan nilai min yang dikaji ketiga-tiga pembolehubah mencatatkan nilai yang sederhana dan rendah. Namun begitu jika dinilai daripada tahap-tahap pembolehubah yang dikaji symptom fizikal mencatatkan nilai yang lebih tinggi iaitu 2.39, diikuti symptom psikologi 2.04, dan symptom tingkah laku 1.59. Ini menunjukkan tahap stress guru besar banyak dipengaruhi oleh symptom fizikal.

Analisis tahap kepuasan kerja juga berada pada tahap sederhana iaitu 2.99. Pembolehubah hubungan interpersonal mencatat nilai tertinggi 3.50, diikuti suasana tempat kerja 3.47, pekerjaan 3.46, penyeliaan 3.45, pengiktirafan 3.42, pencapaian 3.40, kenaikan pangkat 3.31, dan gaji 3.28. Ini bermakna tahap kepuasan kerja guru-guru besar lebih dipengaruhi oleh hubungan interpersonal di sekolah. Sekiranya guru besar berupaya mewujudkan hubungan interpersonal di tempat kerjanya ianya mempengaruhi tahap kepuasan kerja mereka.

Pembolehubah Kepuasan Kerja	Nilai Min	Tahap Kepuasan Kerja
Pencapaian	3.40	Sederhana
Pengiktirafan	3.42	Sederhana
Kenaikan Pangkat	3.31	Sederhana
Pekerjaan	3.46	Sederhana
Hubungan Interpersonal	3.50	Sederhana
Gaji	3.28	Sederhana
Penyeliaan	3.45	Sederhana
Suasana Tempat Kerja	3.47	Sederhana
JUMLAH	2.99	Sederhana

Jadual 2:  Tahap Kepuasan Kerja Guru Besar Berdasarkan Nilai Min

Namun begitu bagi analisis perbandingan tahap kepuasan kerja tidak terdapat perbezaan yang signifikan antara guru besar lelaki dan wanita (nilai t = 1.10; p = 0.65). Ini bermakna tahap kepuasan kerja tidak merujuk kepada jantina sama ada lelaki atau wanita. Analisis min juga tidak menunjukkan perbezaan yang signifikan (min lelaki = 120.42, wanita = 118.43).

Ujian ANOVA ke atas tahap kepuasan kerja dan aspek pengalaman juga menunjukkan tidak terdapat perbezaan yang signifikan antara tahap kepuasan kerja dan pengalaman bekerja guru-guru besar (f = 0.52; p = 0.60). Ini bermakna tahap kepuasan kerja guru besar tidak mempunyai hubungan dengan tahap pengalaman mereka mengajar.

Walaubagaimanapun ujian korelasi mendapati hubungan signifikan yang negatif antara tahap stress dengan kepuasan kerja guru-guru besar (r = 0.31; p = 0.001). Ini bermakna tahap stress berhubungan secara negatif dengan tahap kepuasan kerja guru besar. Sekiranya tahap stress tinggi maka ia akan menyebabkan tahap kepuasan kerja rendah dan begitulah sebaliknya.

Secara keseluruhan dapatlah disimpulkan bahawa tahap stress di kalangan guru besar berada pada tahap rendah. Manakala tahap kepuasan kerja mereka berada pada tahap yang sederhana. Analisis perbandingan tidak menunjukkan perbezaan tahap stress dengan kepuasan kerja antara jantina dan pengalaman kerja guru besar. Namun begitu analisis hubungan menunjukkan bahawa tahap stress berhubungan secara negatif dengan tahap kepuasan kerja guru besar.

5.0        Penutup

Tahap stress didapati mempengaruhi tahap kepuasan kerja seseorang individu. Hasil kajian selari dengan kajian-kajian lepas seperti yang dilakukan oleh Locke (1976), Chew (1997), Forsyth (2000), dan Ungku Norulkamar (2005). Ia memberi gambaran bahawa tahap stress boleh mempengaruhi kepuasan kerja guru besar. Namun begitu perkaitan antara stress dengan kepuasan kerja tidak boleh dikaitkan dengan jantina dan pengalaman bekerja guru besar. Ini bermakna sesiapa sahaja akan menghadapi stress tanpa mengira jantina dan pengalaman bekerja. Justeru itu untuk memastikan keberkesanan sesebuah organisasi seseorang guru besar perlu mempunyai kekuatan yang seimbang antara kepintaran kepimpinan dan juga personality. Keseimbangan yang wujud dengan sendirinya akan memastikan mereka lebih berkemampuan menjalankan tugas sebagai pemimpin dalam sesebuah sekolah. Pihak-pihak yang berkait dengan kelestarian sekolah seperti kementerian, jabatan, ibubapa, masyarakat dan juga kakitangan di sekolah berkaitan perlu memberikan kerjasama yang baik bagi membantu pengurusan dan pentadbiran guru besar berkenaan.

  

6.0        Bibliografi

Chew Hook Liong. (1997). Ketegangan dan ‘burnout’ di kalangan pendidik sekolah: Isu yang terabai. Bestari JPNJ. 8, 119 – 133.

Forsyth, P. (2000). How to Motivate People. London: Kagan Page Limited.

Ibrahim Ahmad. (2005). Cabaran melahirkan guru berkualiti. Bestari JPNJ. 9, 74 – 85.

Locke, F.E. (1976). The nature and causes of job satisfaction among solid waste manager employee. Journal of Applied Psychology. 59, 145 – 156.

Maheran Malek Ahmad Johari. (2005). Stress dan kepuasan kerja di kalangan guru di sekolah menengah daerah Tangkak, Johor. Tesis Sarjana. UTM Skudai: Fakulti Pendidikan.

Stranks, J. (2005). Stress at Work. London: Elsevier.

Ungku Norulkamar. (2005). Tabiat Organisasi: Satu Dimensi Global. Selangor: Prentice Hall.